Aż dziw bierze, że abażur w Polsce to „abażur”, czyli francuski „abat-jour” („zabijacz światła”), a nie łacińskie umbra (cień, osłona) bądź umbrela (łac. „umbrella” – „zasłona od słońca”). Słowo to, wiadomo, oznaczające osłonę na lampę tłumiącą zbyt jaskrawe światło przywędrowało bowiem do naszego kraju w XVIII wieku z Francji, kiedy szlachta Rzeczpospolitej tkwiła w zaściankowości, postrzegając Zachód, jako zło wcielone, a łacina pleniła się w polskiej mowie i piśmie niczym chwasty w trawniku. Na tej samej zasadzie francuskie słowo „klosz” (cloche, czyli dzwon) zastąpiło poczciwą staropolską amplę, która wywodziła się, rzecz oczywista, z łaciny („ampulla”), a która pierwotnie oznaczała olejną lampę wiszącą, a później osłonę tejże w kształcie płytkiej misy.
Spis treści
Z czego zrobić klosz do lampy?
Jak się już rzekło, abażur pojawił się w połowie XVIII stulecia na dworze króla Ludwika XV. Król ów, prywatnie mąż Marii, córki niesławnego polskiego władcy-nie władcy Stanisława Leszczyńskiego niczym się specjalnym w historii nie wyróżnił, ale nazwa stylu po nim pozostała – francuskie rokoko, inspirowany włoskim barokiem i sztuką wschodnią. Jako że styl Ludwika XV to szczególna dbałość o wystrój wnętrz, rozpowszechniły się w nich sekretarzyki, biurka i stoliki do pisania, które potrzebowały odrębnego acz osłoniętego światła. I pojawił się abażur. Wówczas najczęściej wykonywany był z alabastru, porcelany, szkła, metalu, tkanin, papieru czy chińskiej laki.
A dziś z czego zrobić abażur do lampy stojącej, z czego zrobić abażur do lampki nocnej czy w ogóle, z czego zrobić abażur do lampki, jeśli mamy pasję majsterkowania i chcemy, by aranżacja wnętrza oddawała naszą duszę? Możliwości jest wiele. Wszystko zależy od naszej inwencji i materiałów, „w których” lubimy pracować. Tu wymienimy najpopularniejsze abażury do lampy DIY:
- abażur papierowy do lampy. Papier powinien być biały, bo przepuszcza światło. Nadaje się do tworzenia kloszy o różnych kształtach. Robiąc papierowy abażur do lampy stojącej, a zwłaszcza papierowy klosz do lampy wiszącej pamiętać musimy, by papier nie był zbyt cienki, bo długo nie przetrwa, najlepszy jest papier ryżowy. Jak zrobić klosz z papieru? Najprościej będzie przykleić papier na stary klosz lub zdjąć starą osłonę, starannie wyczyścić powierzchnię stelaża i dopiero wtedy położyć nową warstwę. Można także przykleić paski papieru, najlepiej różnokolorowego na balon, poczekać aż klej wyschnie i… przebić balon;
- abażur z tkaniny. Tkanina to popularny materiał. Do wykonania osłony lampy możemy użyć starych tkanin, które znajdą się w szafie każdego mieszkania czy wykorzystać skrawki zniszczonych ubrań, serwet, zasłon. Jak zrobić abażur do lampki z tkaniny? Jak uszyć abażur z materiału? Najlepiej użyć większego kawałka, którym „otulimy” stelaż lampy. Można także łączyć mniejsze fragmenty, nieregularne łatki o różnej kolorystyce;
- abażur z tapety. Możemy wykorzystać fragmenty, które pozostały po remoncie czy urządzaniu mieszkania. Walor dodatkowy, abażur z tapety będzie wyglądać jak fragment przemyślanej całości aranżacji wnętrza. Abażury do lamp - jak zrobić z tapety? Najprościej złożyć tapetę w formę harmonijki, wcześniej szkicując na niej równe odcinki, w których to miejscach będzie składana. Po złożeniu trzeba zrobić otwory w każdym żeberku na obu końcach, przewlec przez nie drut lub sznurek i dobrze związać. Średnica dolna klosza powinna być większa niż górna. Teraz wystarczy rozwinąć abażur i skleić jego krawędzi, by go zamknąć;
- abażur z siatki. Siatka metalowa do wykonania klosza sprawdzi się w ogrodzie, na tarasie, ale także w nowoczesnym, industrialnym wnętrzu. Jak zrobić klosz do lampy z siatki? Wystarczy ją uformować, najczęściej nadawane kształty to kula, elipsa, prostopadłościan, a końce połączyć. Taka oprawa może jednak wyglądać zbyt minimalistycznie, surowo, więc pytanie - jak ozdobić abażur lampy z siatki? Sztuczne kwiaty, kolorowe sznurki lub koraliki – mówiąc najprościej;
- abażur z koronki. Lekkość, elegancja. Odpowiednie do sypialni czy salonu. Tu także możemy wykorzystać nieużywane serwety lub fragmenty firanek. Jak samemu zrobić abażur do lampy z koronki? Podobnie jak ten z tkaniny. Z koronki wycinamy fragmenty i łączymy za pomocą mocnego kleju bądź szydełka;
- abażur z wikliny. Wiklina to znakomity pomysł na klosz DIY, czyli z angielska Do-It-Yourself, a z polska „Zrób to sam”, jak mawiał niezapomniany Adam Słodowy. Wiklina sprawdza się w rustykalnych wnętrzach i nie trzeba od razu skończyć kursu wyplatania, by samodzielnie zrobić taki abażur. Wystarczy kupić odpowiedniej wielkości kosz, usunąć uchwyt lub uszy i sekatorem zrobić otwór pośrodku spodu kosza.
Czytaj także: „Jak wyczyścić żyrandol z mosiądzu?”
Jak zrobić stelaż do abażuru?
Stelaż, czyli z francuskiego „stelage”, to podstawa każdej lampy. Najczęściej wykonany jest z drutu, drewna – generalnie musi być zrobiony z odpowiednio sztywnego materiału. Stelaż abażuru jak zrobić samemu? Najprościej – wykorzystać starą, nieużywaną lampę lub zastanawiając się, jak zrobić klosz na żarówkę, od razu podjąć decyzję, by zrobić klosz z wiklinowego kosza, który od razu będzie naszym stelażem lampy. Możemy także samodzielnie uformować go z drutu, jednak i tak taniej wyjdzie kupić najprostszą i najtańszą lampkę w sklepie i przerobić ją według własnego uznania…
Jak zrobić abażur do lampy stojącej?
Lampy stojące mamy najczęściej w salonie, często w kącie wypoczynkowym, w którym odpoczywamy, czytając książkę czy przeglądamy prasę, ale często także w sypialni przy wezgłowiu łóżka. Kiedy więc myślimy, jak zrobić klosz do lampy stojącej, powinniśmy w pierwszej kolejności pamiętać, jakiego światła potrzebujemy. Abażur, jaki planujemy zrobić do stojącej lampy podłogowej powinien być otwarty w dół i wykonany z materiałów niezbyt przeźroczystych – wiklina, tapeta, tkanina.
Jak zrobić abażur do lampki nocnej?
Lampki nocne, ustawiane najczęściej na stolikach nocnych obok łóżka dają ciepłe, rozproszone światło. Jak nocna, to sypialnia lub pokój dziecięcy. By zrobić klosz na lampkę nocną możemy wykorzystać zarówno papier, jak tapetę, tkaninę, koronkę czy wiklinę. W kloszu do lampki nocnej, żeby wyglądał dodatkowo ozdobnie, możemy także łączyć materiały – na przykład na dole abażuru z papieru montujemy luźno zwisającą koronkę. Wszystko zależy od inwencji autora (więcej w artykule "Jakie oświetlenie do sypialni?").
Jak zrobić abażur do lampy wiszącej?
Lampa wisząca zazwyczaj pierwsza rzuca się w oczy, kiedy wchodzimy do jakiegoś pomieszczenia, a już na pewno, gdy zapada zmrok i włączamy światło. Zwykle też daje go najwięcej, a że światło jak wiadomo odkrywa każde niedociągnięcia, kiedy więc pytamy, jak zrobić klosz do lampy wiszącej, odpowiedź jest prosta – starannie! Co nie znaczy, byśmy robiąc sami klosze do innych lamp przedkładali bylejakość nad „dobrą robotę”.
Pomysłów na klosz do lampy wiszącej jest wiele. Obok tych już wymienionych warto wspomnieć o jeszcze jednym – włóczka lob kolorowy sznurek. Wystarczy klej do tapet, plastikowa piłka o średnicy tej, jaką ma być lampa i… cierpliwość. Podobnie jak w przypadku balonu, wystarczy obwiązać piłkę sznurkiem (sznurek po wyschnięciu musi być sztywny, więc trzeba go dokładnie wysmarować klejem), pamiętając, by zostawić puste obszary w miejscach, w których abażur mocować będziemy do lampy i do wkręcania żarówki, najprościej wcześniej oznaczyć je markerem. Potem tylko czekamy aż klej wyschnie, spuszczamy z piłki powietrze i… voilà, że pozostaniemy do końca w języku Moliera i Prousta i Edith Piaf.
Zobacz także: